Özsaygı sahibi olmak, kim olduğumuzla ve benliğimizle ilgili son derece olumlu bir inancı beraberinde getirir, bu da insanı yaşamının her aşamasına olumlu katkılar sağlar.
Başarılı bir yaşam sürmekle ortalama bir yaşam sürdürmenin arasındaki fark, genellikle insanların kendini nasıl gördüğüyle, kendine olan saygısıyla bağlantılıdır. Kendimizle ilgili olumlu bir imajımız olduğu ve özsaygımız güçlü olduğu takdirde yapabileceklerimiz kat ve kat artar.
Özsaygıyı geliştirmek için;
1. Adım: Özsaygınızın neden güçlü olmadığını öğrenin.
Özsaygınızın neden düşük olduğunu bilmeniz çok önemlidir. Buna kimin ya da neyin sebep olabileceğini hiç merak ettiniz mi? Özsaygınızı geliştirmeye başlamadan neden düşük olduğunu bulmanız gerekir. Kendinize biraz zaman verin ve aşağıdaki soruları cevaplayın:
Özsaygınız sürekli mi düşük, yoksa hayatınızdaki belli durum ya da alanlarda mı düşük? İkinci durum geçerli olduğu takdirde bu durum ya da alanlar nedir?
Özsaygınız önceden güçlü müydü?
Cevabınız “evet” ise durumun değişmesine yol açan olay nedir?
Başka insanlar da var mıydı? Evet ise bunlar kimdi?
İçinizde sizi eleştiren bir ses var mı? Size ne söylüyor? İçinizdeki bu sesin söylediği her şeye inanıyor musunuz?
Özsaygınızın düşük olmasını normalde bir sorun olarak görmenize rağmen sorun olmadığınızı düşündüğünüz bir durum oldu mu? O zaman farklı olan neydi?
Yukarıdaki soruların cevaplarının size özsaygınızın neden düşük olduğuna ilişkin fikir vermesini umuyorum.
2. adım: Düşünme şeklinizi tanıyın.
Özsaygınızın neden güçlü olmadığının nedenini bulmuş olabilirsiniz. Ancak onu güçlü kılmak için nasıl düşündüğünüzü de değiştirmeniz gerekir. Özsaygının güçlü olmaması, kendinizle ilgili ne düşündüğünüz ve başkalarıyla nasıl anlaştığınız konularında da kendini gösterir.
“Çok şişmanım. Çok zayıfım. Yeteri kadar başarılı değilim. X kişisi benden daha iyi. Bu işi neden benim yapmamı istiyorlar, başarısız olacağımı bilmiyorlar mı? İşimde asla yükselemem.” Özsaygınız güçlü değilse bu cümlelerden bazıları size tanıdık gelebilir. Bunları incelediğinizde hepsinin bir ortak noktası olduğunu göreceksiniz: hepsi olumsuz bir benlik saygısına dayalıdır.
Hayatınızı değiştirmek için olumlu düşünme gücünü kullanmanız gerekir. Düşünme ve konuşma şekliniz, benlik saygınız için önemlidir. Özsaygısı güçlü olmayan kişilerin durumu konuşmalarından anlaşılabilir. Kendilerinden söz ederken genellikle olumsuz bir ses tonuyla konuşurlar ve kendinden emin görünmezler. Düşünceler ve sözcükler bilinçaltını etkiler.
Düşünceleri değiştirmek, nasıl düşündüğünüzü ve başkalarıyla nasıl konuştuğunuzu bilinçli olarak gözlemlemekle başlar. Olumlu mu, yoksa olumsuz bir sonuç mu gördünüz? Belli bir düşünme şekli olduğunu gördünüz mü? Özellikle de düşünceleri kısıtlamaya ya da kontrol etmeye yönelik olanlara odaklanın.
3. adım: Olumsuz düşüncelerin yerine olumlu düşünceleri getirin.
Kısıtlayıcı düşünceleri tanımlayınca yerlerine daha iyi ve olumlu olanları getirebilirsiniz. Bu, ilk etapta kolay olmayacaktır. Bu nedenle kendinize hata yapmak için izin verin. Zaman geçtikçe daha iyiye gittiğinizi göreceksiniz. Kendinizi zorlamayın.
Belli bir süre sonra olumlu düşünme şeklinin bir alışkanlık halini geldiğini göreceksiniz. Bununla birlikte de özsaygı gelişmeye başlayacaktır.
4. adım: İçinizdeki eleştirmen
İçinizde her fırsatta sizi eleştiren bir ses olabilir. İçinizdeki eleştirmenin her zaman kötü senaryoyu düşündüğünün farkında olun. O kötü senaryonun gerçekleşmesini engelleyecek gerçek değişiklik nedir? Aklınıza alternatif bir senaryo geliyor mu?
Dikkat etmeniz gereken bir başka şey ise içinizdeki eleştirmenin yalnızca eleştiri yaptığıdır. Dergilere, gazete ya da televizyonlara baktığınızda gördüğünüz her şeye her zaman inanır mısınız? Gerçek olmayan haberler, dedikodular da vardır. Söyledikleri her şey her zaman doğru mudur? İçinizdeki eleştirmene inanıp inanmamak sizin elinizde. İçinizdeki eleştirmenin size söylediklerinden hoşnut değilseniz ona bir son verebilirsiniz.
Aynı zamanda bedeninize de kulak verin? Hisleriniz size ne söylüyor? İçinizde çok derin yerlerden gelen bir ses, size düşüncelerden daha doğru fikirler verebilir.
Özsaygıyı geliştirmede
5. adım: Kendinizi sevin
Sahip olduğunuz en önemli ilişkinin kendinizle olan ilişki olduğunu unutmayın. Kendinizi olduğunuz gibi kabul edin. İnsansınız ve mükemmel olamazsınız, hiçbirimiz olamayız. Olmak zorunda da değilsiniz. Kendinizle iyi bir ilişkiniz olsun. Kendinizi sevin. Kendini kabul etmek, özgüvendeki en temel adımdır.
