İster Powerpoint programıyla hazırlanmış olsun ister diğer programlarla, sunum yapmak konuşmacının anlatacaklarını kuvvetlendiren, karmaşık konseptleri görselleştirmeyi veya bir konuya odaklanmayı sağlayan bir araçtır.
Ancak kötü bir sunum bunu tam tersine çevirebilir. İçinde çok fazla yazı veya grafik bulunduran kötü tasarlanmış slaytlar, izleyici kitlenizin dikkatini dağıtabilir ve hatta sinirlendirebilir.
Aşağıda maddeler halinde verdiğim başlıklar ve açıklamaları ile bir sonraki sunumunuzda kendinize güvenerek çok daha iyi sunumlar hazırlayabileceksiniz.
- Tasarım
Bir sunuma profesyonel görünümü kazandıran ilk olay tasarımdır.
Slayt oluşturun
- Farklı kaynaklardan kopyala & yapıştır yapmayın.
- Tasarımınızı çok basit ve sade tutun. Dikkat dağıtmamasına özen gösterin.
- Okunması kolay bir yazı karakteri seçin.
- Metniniz ve her sayfanın başlığı için harf büyüklüğünü dikkatli bir şekilde seçin.
- Resim, grafik ve önemli notlar için yer ayırın.
- Tutarlılık
- Tüm slaytlarınızda aynı yazı tipini ve karakter boyutunu kullanın.
- Renklerin uyum içinde olmasına dikkat edin.
- Prova
Tekrar, tekrar ve tekrar. Mutlaka prova yapın. Böylece konuşmanızın her detayını bilecek, her slaytınızın içeriğine ve sırasına hakim olacaksınız. Bir ayna önünde prova yapın ve hatta kendinizi videoya kaydedin. Bir kamera hazırlayın ve kendinizi sunum yaparken kaydedin. Böylece duruş şeklinizden konuşmanıza, el-kol hareketlerinizden bakışlarınıza kadar her şeyi rahat bir şekilde gözlemleyebileceksiniz.
Bu yöntem hatalarınızı ve tutarsızlıklarınızı bulmanın en kolay yoludur.
Bundan daha önemlisi ise; prova sayesinde konuya o kadar çok hakim olacaksınız ki not kağıdına bile ihtiyaç duymayacaksınız.
- Slaytlarınızda yazılı olan cümleleri tekrarlamayın
Sunum yapan bir konuşmacının her slaydı harfi harfine okuması izleyiciler için çok sıkıcı bir durumdur. İzleyicilerinize biraz olsun güvenin, okuma konusunda yardıma ihtiyaçları olmayacaktır. Sizin göreviniz her slaytta belirli cümleleri ele alarak hem içeriği hem de detayları aktarmak olmalıdır. Ben kendi sunumlarımı yaparken genellikle slaytlarımı parantez içi olarak kullanırım ve konuyu anlatırken cümlelerden yola çıkarak ana fikre odaklanırım.
- Slaytlarınıza çok fazla bilgi sığdırmayın
Sunumunuzu hazırlarken slayt içeriğine özen gösterin. Bir slaytta 15 farklı konuya ait cümle ve yanında bir grafikten daha kötü hiçbir şey olamaz. Kafa karıştırıcı, düzensiz, anlaması zor olacaktır ve sunum olarak hiç kimseye yardımı olmayacaktır. Güncel notlarıma baktığımda, slaytlarımın %80’inde sadece bir ya da iki cümle ve ek olarak bir tane grafik/resim bulunduğunu görüyorum.
- Göz teması kurun
Bu başlık çok basit ve gereksiz gibi görünebilir, ancak iş hayatında katıldığım sunumlarda, konuşmacıların çoğu izleyicileri yerine çoğu zaman ayaklarına, duvarlara ve slaytlara bakıyorlar. Konuşmacı olarak eğer konuştuğunuz kitlenin gözünün içine bakmazsınız sonunda kendi kendinize konuşuyormuşsunuz gibi görünebilirsiniz. Bu yüzden her zaman göz teması kurmak için fazla çaba gösterin. Bunu yaparken tek bir kişi ile değil salonda bulunan her bireyle göz teması kurmaya çalışın.
- İzleyicilerinizi Tanıyın
Geçenlerde iki günlük bir konferansta sunum yapmam gerekiyordu ve benim sunumum ikinci günde yer almaktaydı. Bu durum benim için inanılmaz bir avantaja dönüştü. Bunun nedeni ise ilk günümü izleyicilerle sohbet ederek, yapılan sunumlara olan meraklarını gözlemleyerek bir sonraki gün yapacağım sunuma daha bilinçli bir şekilde hazırlanma fırsatı elde ettim.
İlk günün sonunda sunum slaytlarında belirli değişiklikler yaparak ertesi gün çok daha verimli bir sunum yapma fırsatı elde ettim.
Sizin için durum böyle olmasa bile günler öncesinden mutlaka kime hitap edeceğinizi öğrenin ve katılımcılarınızın özgeçmişini az da olsa öğrenin.
- Hareket edin
Bir konuşmacı olarak sunum yaparken nerede duracağıma çok özen gösteririm. İzleyicilerle olan iletişiminizi engelleyebilecek durumlardan bir tanesi de üzerinde durduğunuz sahnedir. Bir toplum önünde konuşma yaparken sunumun sohbet şeklinde geçmesi, izleyicilerinizle aranızda olan iletişimi güçlendirecektir.
Bu yüzden izleyicilerinizle daha iyi bir iletişim kurmak için sahneden inin ve sunumu tek bir noktadan anlatmayın.
- Yavaşlayın
Özellikle heyecanlıysanız, anlattığınız konunun içeriğini çok hızlı bir şekilde aktarmanız ve hızlı konuşmanız çok kolaydır. Anlatım hızınız normal seyrinde devam ederse izleyici kitlenizin anlatılan konunun içeriğini anlaması çok daha fazla kolaylaşacaktır. Kendinizi zorlayın ve konuşmanız sırasında konunuzun ana hatlarını vurgulamak için ara sıra duraklayın.
- İzleyicilerinizi güldürün
Sunum yaparken izleyicilerin ilgisini arttıran yollardan birisi de yapılan esprilerdir. Konuşmamın ilk 60 saniyesinde izleyicilerimi güldürmeye mutlaka özen gösteririm. Böylece salon içerisinde oluşan sıkıntı yerini rahatlamaya bırakır. İzleyiciler bu süreçten sonra rahatlayarak anlatılan konunun içeriğine daha çok ilgi gösterir.
- Sırada hangi slayt sayfasının olduğunu bilin
Sunum yaparken sırada hangi slaytın olduğunu bilmek çok önemlidir. ‘Bir sonraki slaytta ……. göreceksiniz’ derken kendinizden emin bir şekilde konuşmak izleyicinin size olan güvenini arttıracaktır. Her sunum sayfasının başında biraz duraklayarak konuyu anlamaya çalışmanız karşı tarafta soru işaretlerinin oluşmasına sebep olacaktır. Hiç kimse slaytlarında yer alan konulara hakim olmayan bir konuşmacıya güven duymaz.
- İkinci planınız olsun
Murphy yasaları normalde sunum yaparken geçerlidir. Teknoloji çalışmaz, elektrik kesilir, barkovizyonun ampulü patlar, üzerinize kahve dökülür, yeterli ara kablo bulunmaz, hoparlör olmaz, sunumunuz farklı bir dizüstünde bambaşka görünür. Bunların hepsi bugüne kadar katıldığım sunumlarda karşılaştığım durumlardı.
İkinci bir planınız her zaman bulunsun. Yanınızda şunları mutlaka bulundurun: slaytların çıktısı(gerektiği yerde elinizde tutarak katılımcılara gösterebilirsiniz.) CD veya hafıza kartı, içinde sunumunuzun bulunduğu ayrı bir dizüstü bilgisayar. Bunların tümü, bir şeylerin ters gitmesi durumunda günü kurtaracak küçük ama çok yararlı malzemelerdir.
- Sunum yapacağınız salonu önceden ziyaret edin
Önceden gidin ve sunum yapacağınız odayı kontrol edin. Fırsatınız varsa dizüstü bilgisayarınızı götürün ve barkovizyona takarak sunumunuzun çalışıp çalışmadığını kontrol edin. Konunuzu anlatırken salonun neresinde, ne şekilde duracağınızı önceden çalışın.
Eğer siz de sunum yaparken zorluk yaşadıysanız ve bizimle paylaşmak isterseniz aşağıda bulunan kısma yorumunuzu ekleyiniz.